De verguisde biotech-gigant Monsanto gaat het moeilijk krijgen. Na een mislukte fusiepoging met haar Europese tegenhanger Syngenta ging het Chinese staatschemiebedrijf ChemChina er met de buit vandoor.

 

Het in de VS gevestigde Monsanto begon in 1901 als een chemisch bedrijf. Momenteel is het 's werelds grootste zaadbedrijf met ongeveer 26% van de wereldmarkt in handen. In de jaren ‘70 vond Monsanto systemische herbicide glyfosaat uit: roundup, het meest lucratieve landbouw gif in de geschiedenis. Het bedrijf domineert de wereldmarkt voor genetisch gemodificeerde (GM) zaden en laat daarbij de concurrenten ver achter zich. Het merendeel van de genetisch gemodificeerde zaden, de zogenaamde Roundup Ready zaden, tolereert glyfosaat. Deze bijzondere GM-technologie biedt Monsanto de mogelijkheid het zaad en het herbicide als één geïntegreerd pakket te verkopen.

Het patent op glyfosaat verliep in 2000, wat betekent dat nu elk chemisch bedrijf zijn eigen generieke glyfosaat kan maken en kan concurreren met Monsanto's Roundup.

Dat Monsanto dringend behoefte aan een partner heeft een aantal redenen. Ten eerste wordt glyfosaat steeds meer een molensteen voor Monsanto. In april 2015 heeft de Wereld Gezondheidsorgansiatie glyfosaat betiteld als ‘mogelijk kankerverwekkend voor mensen’.

Verder houdt het onderzoek dat leidde tot goedkeuring van het gif geen stand. Volgens een rapport van GM Watch in november 2015: "Monsanto wist al bijna vier decennia dat glyfosaat kanker veroorzaakt” staat in een nieuw rapport van onderzoekers Anthony Samsel en Stephanie Seneff. Samsel is de eerste onafhankelijke onderzoeker die de geheime toxicologische studies over glysofaat Monsanto’s kon bestuderen. Hij kreeg de onderzoeksgegevens, die waren geweigerd aan anderen, in bezit via een verzoek aan zijn senator. Met zijn mede-onderzoeker dr Stephanie Seneff van MIT, beoordeelde hij de gegevens van Monsanto. Samsel en Seneff concludeerden dat " tijdens deze onderzoeken significant bewijs van tumoren werd gevonden '."

In diezelfde maand stelde een ander artikel de dubieuze wetenschap aan de kaak die is gebruikt in de studies naar de veiligheid van glyfosaat. Monsanto sponsorde deze onderzoeken terwijl ze het gebruik van glyfosaat lieten keuren door de Amerikaanse regering. En dat zijn nog maar twee nieuwsberichten in één maand.

Superonkruid maakt glyfosaat nutteloos

Voor degenen die de gevaren voor de menselijke gezondheid overdreven vinden, is er nog een andere reden om glyfosaat te wantrouwen: glyfosaat is hard op weg nutteloos te worden, omdat talloze superagressieve onkruiden er resistent voor zijn. Dit is al het geval op 40 miljoen hectare landbouwgrond in 36 Amerikaanse staten. Wereldwijd zijn ten minste 24 resistente onkruidsoorten bekend.

Al in 2012 was 25 miljoen hectare van het Amerikaanse akkerland besmet met glyfosaat-resistente onkruiden. Deze onkruiden verschijnen ook in andere landen die glyfosaat-tolerante gewassen hebben omarmd, waaronder Australië, Brazilië en Argentinië. Gewassen jaar na jaar onderdompelen in dezelfde herbicide is de perfecte manier om de groei van resistente onkruiden te bevorderen.

Het antwoord van Monsanto op deze crisis is het kopen van nieuwe giftige landbouwchemicaliën en genetisch gemodificeerde gewassen die hier tegen kunnen. Omdat Syngenta marktleider is op het gebeid van pesticiden, met 20% van de markt, was het bedrijf het meest voor de hand liggende doelwit van Monsanto. In 2015 bood Monsanto twee maal op Syngenta, de tweede keer voor een bedrag van 45 miljard dollar. Syngenta wees beide aanbiedingen af.

Monsanto staat nu met de rug tegen de muur. Ook het Duitse BASF en het gigantische Chinese staatsbedrijf ChemChina hebben namelijk interesse in Syngenta. De Chinezen hebben die strijd inmiddels gewonnen. Als gevolg kan Monsanto binnenkort geschiedenis zijn. Een laatste overlevingspoging kan een fusie met BASF zijn.

Belastingontduiking

Welke voordelen biedt een fusie voor Monsanto? Als eerste: belastingontduiking. Het nieuwe bedrijf zal waarschijnlijk buiten de Verenigde Staten worden gevestigd. "Monsanto is een van de vele bedrijven in de VS die staan te popelen om te verhuizen naar een land met een lager tarief aan vennootschapsbelasting. Een strategie die bekend staat als tax inversie", aldus de ETC Group. Door een fusie kan Monsanto naar het buitenland verhuizen en de belastingdruk verminderen met meer dan 500 miljoen dollar.

En dan die naam…

En dan is er nog de naam van het bedrijf, die synoniem is geworden aan schaamteloos gedrag. Een grote fusie zou een goed moment zijn om de naam Monsanto te wijzigen. Lukt die niet, dan verdwijnt het bedrijf waarschijnlijk op niet te lange termijn. Er is dus weinig twijfel dat de beruchte naam Monsanto binnenkort zal verdwijnen.

• Vorige
• Volgende