Artiesten, muzikanten, modeontwerpers, fotografen, schrijvers… er bestaan zoveel verschillende soorten ‘creatievelingen’.

 

 

Kunst roept zoveel bewondering op over de hele wereld dankzij haar vermogen om iets te maken dat zo briljant is en dat tegelijkertijd zo intrinsiek is. Als buitenstaanders zijn mensen vaak verbluft. Hoe hebben ze dat gedaan? Dat zou ik nooit kunnen.

Maar dat is precies was creativiteit is: de mogelijkheden zien en er kunst van maken. Sommige mensen zien iets en vragen zich af hoe het is gemaakt, terwijl creatievelingen de tijd nemen om te zien wat het kan worden.

Psychologen proberen al jaren creativiteit te meten, vaak door middel van denktaken waarbij je anders moet nadenken dan normaal, door bijvoorbeeld zoveel mogelijk gebruiksvormen te verzinnen voor gewone objecten.

Mensen die meer en meer diverse objecten kunnen zien in iets gewoons worden als creatiever gezien dan mensen die maar een paar gewone dingen kunnen verzinnen.

Een voorbeeld: ik herinner me een creativiteitstest van op de basisschool. Bij één vraag zagen we een meisje dat te klein was om het gordijn van een raam boven een deur dicht te trekken. De opdracht was om zoveel mogelijk oplossingen te tekenen waarmee het meisje wel bij het gordijn zou kunnen. Sommige leerlingen tekenden raketten onder de voeten van het meisje, of springveren, enzovoort. Anderen tekenden gewoon een stoel.

Volgens de wetenschap zijn er vijf grote persoonlijkheidskenmerken te onderscheiden. Eén daarvan is de drijfveer achter onze creativiteit. Het gaat hier om wat we ‘openheid voor ervaringen’ noemen, of kortweg openheid. Openheid wordt gezien als de beste voorspellende factor voor prestaties op het gebied van uiteenlopende denktaken. Het is ook een voorspeller voor creatieve prestaties in het echte leven en in hoeverre iemand zich bezighoudt met alledaagse creatieve uitingen.

Sommige mensen vinden het prima om te zeggen dat een stoel gewoon een stoel is, of dat een raket alleen in de ruimte werkt. Maar anderen hebben een aangeboren nieuwsgierigheid die ze drijft om dingen vanuit alle hoeken te bekijken, wat leidt tot meer openheid.

Wat betreft onderzoek op dit gebied, heeft Luke Smillie, docent in Personality Psychology aan de University of Melbourne, een onderzoek gedaan dat ontdekte dat open mensen niet alleen een ander perspectief op dingen hebben, maar de wereld ook echt anders zien dan een gewoon individu.

Het onderzoeksteam zei over hun eigen onderzoek:

“We wilden testen of openheid verband houdt met een fenomeen in visuele perceptie, genaamd binoculaire rivaliteit. Hier is sprake van als twee verschillende afbeeldingen ieder aan één oog worden getoond, bijvoorbeeld een rood vlak voor het rechteroog en een groen vlak voor het linkeroog. Voor de observant lijken de afbeeldingen elkaar af te wisselen. Op het ene moment zien ze het groene vlak, en het volgende het rode vlak – beide stimuli lijken wel rivalen voor elkaar.”

Deelnemers in dit soort onderzoeken zien soms een soort gemixte combinatie van beide afbeeldingen. Volgens de auteurs van de studie kunnen we dat interpreteren als een soort creatieve oplossing voor het probleem.

“Uit drie experimenten blijkt dat open mensen de mix van de afbeeldingen langer achter elkaar zagen dan de gemiddelde persoon. Daarnaast meldden ze dat ze de mix nog langer zagen als ze zich in een positieve gemoedstoestand bevonden, het soort toestanden waarvan bekend is dat ze creativiteit boosten.”

“Onze bevindingen wijzen erop dat de creatieve neigingen van open mensen effect hebben tot aan de basale visuele perceptie. Open mensen kunnen dus fundamenteel andere visuele ervaringen hebben dan de gemiddelde persoon.”

Misschien is het een frustrerende gedachte dat ‘creatievelingen’ de wereld ‘beter’ zien dan een ‘normaal’ persoon, maar het heeft ook een nadeel. Sommige mensen met een hoge graad aan openheid hebben ook vaker last van psychische problemen; ze zijn bijvoorbeeld vatbaarder voor hallucinaties.

Daarnaast bestaat iets als ‘beter’ natuurlijk ook helemaal niet. Ieder perspectief is prachtig, ongeacht hoeveel openheid er mee gepaard gaat. Toch is het interessant dat er wetenschap zit achter waarom sommige mensen dingen kunnen creëren, terwijl anderen dat gewoonweg niet kunnen.

Bron: www.nieuwetijdskind.com

 

• Vorige
• Volgende