Imam Khalid Benhaddou, over de vraag welk probleem er over vijftien jaar de wereld uit moet zijn.

 

 

 

Op twaalfjarige leeftijd kende ik de koran volledig uit het hoofd. 1636 verzen, in een taal die ik op dat moment niet sprak. Thuis spraken we Berbers, maar ik leerde de koran in klassiek Arabisch. Ik kreeg daarvoor in mijn eigen gemeenschap heel wat ontzag, respect en waardering. Maar in mijzelf heerste een spanning. Een spanning tussen het waardekader waarbinnen ik werd opgevoed en wat ik van de moskee meekreeg, wat vrij traditioneel was, en het waardekader dat ik in het onderwijs meekreeg en wat ook gold in de samenleving. Dat spanningsveld vrat lange tijd aan mij. Hoe komt het dat ik twee culturen, twee waardekaders, twee referentiekaders die mogelijk lijken te conflicteren met elkaar, in mijzelf verenigd zag? Ik startte een zoektocht om dit beter te begrijpen.

Tot ik tot de vaststelling kwam dat ik voor een verpletterende verantwoordelijkheid sta. En dat ik twee culturen, twee beschavingen in mij als persoon verenig, die een grote geschiedenis hebben met elkaar. En volgens sommigen onverzoenbaar zijn. Ik herinner me de uitspraak van de Britse romantische dichter Rudyard Kipling die ooit zei: 'Het Oosten is het Oosten, het Westen is het Westen en nooit zullen ze elkaar ontmoeten.' En daar stond ik dan. Ik verenigde deze twee culturen in mij als persoon. Ik kon oprecht geen keuze maken tussen beiden. Want het ene weerspiegelt mijn afkomst, het andere mijn toekomst.

Vandaar dat ik er mijn werk, mijn missie van heb gemaakt, om deze met elkaar te verzoenen. Niet zozeer vanuit een kumbaya-verhaal: hand in hand, samen door het hele land. Maar wel door te begrijpen van waar deze spanningen vandaan komen, zowel historisch, als geopolitiek, als economisch. Om dat voor een deel te doorgronden, te begrijpen, en om verbinding mogelijk te maken. Ik weet en ik besef dat verbinding in tijden als deze heel moeilijk is. We hebben de aanslagen gehad. De sociale cohesie staat onder druk. De veerkracht wordt elke dag opnieuw op de proef gesteld. De redelijkheid en nuance in het debat is heel vaak zoek. De emotionaliteit lijkt vandaag de bovenhand te nemen.

De angst voor islamisering loert elke dag opnieuw om de hoek. En toch geloof ik dat we moeten streven naar die verbinding. Het debat vandaag glijdt vaak af naar een islam of een vorm van islam die geassocieerd wordt met extremisme, met terrorisme. Als ik kijk naar de aanslagen, dan is dat voor een deel te begrijpen. Maar ik denk dat het te weinig genuanceerd is. Ik erken dat de religie in het verleden, vandaag en wellicht ook morgen een sterke mobiliserende kracht heeft. En dus ook een gevaarlijk wapen kan zijn in handen van machthebbers. Alles wat in handen van mensen komt kan verkeerd uitdraaien. Het meest sublieme object in de handen van mensen kan op het kwaad uitlopen. Democratie heeft ons zoveel goeds gegeven, maar heeft ook Hitler aan de macht gebracht. Wetenschap heeft veel doorbraken gerealiseerd, maar heeft ook de atoombom voortgebracht. Ook in naam van religie heeft er veel kwaads plaatsgevonden. Maar religie alleen kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor datgene wat mensen in haar naam pogen te doen.

In de jaren 90 hadden we de theorie van Samuel Huntington, de botsing van beschavingen. Dat idee werd toen weggelachen. Vandaag zijn er politieke krachten in Europa die daar hun programma's op enten. Die garen willen spinnen door op de islam te bashen. En ik geloof dat als er al een botsing bestaat, dat dat geen botsing is van cultuur of beschaving. Maar wel een botsing van onwetendheid. Wij kennen elkaar niet en daarom botsen wij. We spreken heel vaak over elkaar, nauwelijks met elkaar. Onbekend is onbemind. François René de Chateaubriand, de Franse romantische dichter, keek denigrerend naar het Oosten, terwijl hij het nooit had gezien. En toen hij voor de eerste maal naar het Oosten ging zei hij: 'Dit is niet het Oosten dat ik ken.' Wat was het Oosten dat hij wel kende? Fantasie. Die gebruikte hij als maatstaf om de werkelijkheid te meten.

Lees verder op: https://www.brainwash.nl

 

• Vorige
• Volgende